آیا انسان قادر به زندگی در کنار «هوش مصنوعی» است؟

نظرات چند هنرمند و کارآفرین پیرامون تبعات زندگی در جهان با هوش مصنوعی:

آیا انسان قادر به زندگی در کنار «هوش مصنوعی» است؟

شاهد هاشمی زاده، مترجم/ ظهور برنامه های  هوش مصنوعی، مانند DALL-E 2، Discord، Midjourney و… ، مباحثی  را در مورد اینکه آیا هنر تولید شده توسط هوش مصنوعی باید هنر واقعی تلقی شود یا خیر و اینکه آیا می‌تواند آفرینشگران هنری را بی‌کار کند یا نه، به دنبال داشته است. در ادامه پاسخ برخی از هنرمندان از قبیل  نویسنده، انیماتور، معمار، موسیقیدان و … به این پرسش که آیا هوش مصنوعی را تهدید می‌دانند یا همکار یا ابزاری که خلاقیت و تخیل را قوت می بخشد می خوانیم:

بهترین داستان ها، توسط انسان ها نوشته می شود

دافنه کالوتای، رمان‌نویس و نویسنده داستان کوتاه و مدرس ادبیات معتقد است: بهترین داستان ها، توسط انسان ها نوشته می شود به دو دلیل. اول: روش‌های منحصر به ‌فرد برای نگریستن به جهان شخصیت و دوم اصالت زبانی و جزئیات تکرار نشدنی که فقط از تجربه شخصی افراد بر می آید. داستان‌هایی که با هوش مصنوعی نوشته شده اند با وجود ماهرانه بودن، فاقد این عناصر اصالت و شگفتی آور هستند. هوش مصنوعی یک تقلید کننده عالی و یادگیرنده سریع است و ممکن است به راحتی، آثار خوبی را در وضعیتی قابل قبول در صورت درخواست بنویسد، اما – من فکر می کنم – فاقد بینش و تجربه واقعی است. آفریده های هوش مصنوعی، بیشتر در معرض خطرتولید ژانرهای تجاری با سبک های قابل تشخیص هستند. حتی نمونه هایی مانند داستان‌های خود_روایتی  که راوی آن شخصی با واگویه های درونی است و به راحتی توسط هوش مصنوعی تقلید می شود اما حسی از آن کم است چراکه دید واقعی از دنیای واقعی رادر خود ندارد. این حس تعامل، یا توانایی واکنش در لحظه، چیزی است که هوش مصنوعی نمی تواند آن را بازتولید کند.

موسیقی دغدغه ای بابت هوش مصنوعی ندارد

یوسوانی تری، مدرس ارشد موسیقی و ساکسیفونیست و نوازنده سازهای کوبه ای معتقد است: هوش مصنوعی، وقتی صحبت از جنبه اجرایی موسیقی می شود، دغدغه ای برای من ندارد. چون موسیقی  احساسات را منتقل می کند و هوش مصنوعی هنوز قادرنیست احساس را مانند انسان ها بروز دهد و به خصوص در موسیقی جاز و خلاقانه، آهنگسازی در لحظه  اتفاق می افتد و زمانی این موضوع رخ می دهد  که نوازندگان روی صحنه با هم همکاری می کنند. این حس تعامل، یا توانایی واکنش در لحظه، چیزی است که هوش مصنوعی نمی تواند آن را بازتولید کند، زیرا برای انتقال حس علاوه بر نیاز به هوشمندی و داشتن عاملی برای استفاده از کنجکاوی و واژگان، این حس افراد است که بسیارتاثیرگذار خواهد بود. چند سالی است که برای آهنگسازی سینما و تلویزیون از هوش مصنوعی استفاده می شود، البته این جای نگرانی دارد چون قبلا آهنگسازان این کارها را انجام می دادند اما وقتی آهنگ‌های ساخته شده هوش مصنوعی را می‌شنویم، فاقد احساسات و حتی سکوت خلاقانه است. برای من در موسیقی، احساس خیلی  مهم است و هوش مصنوعی هنوز نتوانسته به حوزه حسی ورود پیدا کند. دراین روزگار، برای دسترسی گسترده تر مردم به انواع موسیقی فناوری های فوق العاده ای بوجود آمده است. مثل پلتفرم‌های پخش موسیقی مانند Spotify، YouTube، iTunes  و…آنها  از ویژگی‌های مبتنی بر الگوریتم استفاده می‌کنند و پیشنهادهایی را  بر اساس آنچه گوش می‌دهید ارائه می‌کنند. همه ما می دانیم که پشت آن، هوش مصنوعی است. فناوری های جدید، رویه بازتری نسبت به آهنگسازان دارند. مردم علاقه مند می توانند به آثاری که در جریان اصلی بازار نیستند دسترسی پیدا کنند و موسیقی را نه تنها در دنیای  غرب بلکه در همه جهان بشناسند. باید با آغوش باز از هوش مصنوعی استقبال کنیم تا بفهمیم هوش مصنوعی چه کاری می تواند برای ما انجام دهد و به روش های خلاقانه با آن کار کنیم. هر فن آوری جدید ابتدا به عنوان تهدیدی برای وضعیت موجود تلقی می شود، مانند مواجهه مردم با رادیو در اولین روزهای پخش. همیشه حرکت هایی در مخالفت با این نوآوری ها وجود داشته است. همه این نوآوری‌ها ساخته دست بشر هستند و به عنوان انسان می‌توانیم خلق کنیم و نوآوری بیافرینم. به‌عنوان یک آهنگساز، فکر می‌کنم باید چشم‌ها، گوش‌ها و دست‌هایمان را برای کار با دانش و نوآوری جدیدی که هوش مصنوعی می‌تواند به ارمغان آورد، آماده کنیم.

هوش مصنوعی مشاغل صنعت انیمیشن را تهدید می کند

روث استلا لینگفورد، انیماتور مستقل، مدرس ارشد هنر، فیلم و مطالعات بصری معتقد است: اغلب، وقتی با هم نسلانم در دنیای انیمیشن صحبت می کنم، ترجیح می دهند زیاد به هوش مصنوعی فکر نکنند. به طور کلی، هوش مصنوعی مشاغل صنعت انیمیشن را تهدید می کند. اکنون هم در برخی از استودیوهای بزرگ از هوش مصنوعی به صورت گسترده استفاده می شود. اما این پدیده یک همکار نیز است. می توان هوش مصنوعی را براساس کارو علاقه خود بکارگرفت و ازآن به عنوان یک دستیار بهره برد. من می دانم  که چقدر این کار مفید است، اما  از آنجایی که من واقعاً تکراری بودن روند  تولید انیمیشن را دوست دارم، حداقل برای کار شخصی من، چندان جذاب نیست.

اما این یک ایده وسوسه انگیز در مشاغل تجاری است. در کارهای شخصی من، تکرار نقاشی با دست (من روی یک تبلت دیجیتال می کشم) به من امکان دسترسی به جنبه ای کمتر آگاهانه و عمدی از فرآیند خلاقیت را می دهد که فکر می کنم کار را غنی تر و ظریف تر می کند. گفت و گو درباره خلاقانه یا تخیلی بودن هوش مصنوعی از نظر من دوراز ذهن است، ادغام تصاویر از منابع مختلف، با عناصر بزرگ تصادفی، به برخی از جنبه های فرآیند خلاقیت نزدیک می شود. هوش مصنوعی مانند نوعی ناخودآگاه جمعی عمل می کند و من برخی از آنچه را که تولید می کند جالب می دانم. هرچند فیلم‌های انیمیشنی که کاملاً توسط هوش مصنوعی ساخته شده‌اند چندان موفق نیستند اما اگر با راهنمایی انسانی در طول فرآیند تولید همراه باشد احتمالاً تفاوت های مشهودی درآن حس خواهد شد. افراد زیادی درجشنواره انیمیشن انسی فرانسه، از خستگی مخاطب مردم از تولیدات با هوش مصنوعی می گفتند. نسبت بالایی از فیلم‌های نمایش داده شده در جشنواره امسال با استفاده از تکنیک‌های آنالوگ مثل  استاپ موشن، نقاشی متحرک و … ساخته شده‌ بود و گویی واکنشی در برابر سلطه تصاویر رایانه‌ای در سال‌های گذشته بود. ما دوست داریم تجریه های  دست انسان را ببینیم. البته، هوش مصنوعی ممکن است به زودی بتواند آن را کاملاً شبیه سازی کند. برنامه نویسی معتقد بود که دلهره  ناشی از قدرت هوش مصنوعی توسط سازندگان آن شایع شده تا محدودیت های آن پنهان شود و جذاب تر به نظر بیاید.

هر فناوری جدید موازین را تغییر می دهد

مت ساندرز، استاد و مدیر مطالعات گروه هنر، فیلم و مطالعات تصویری معتقد است: پاسخ من به این پرسش که آیا هوش مصنوعی یک تهدید است یا همکار، اینگونه است که هر فناوری جدید موازین را تغییر می دهد و نه تنها امکانات جدید بلکه نوع تازه ای از هوش مادی را ارائه می کند. مطمئن هستم که خیلی از هنرمندان به خاطر چگونگی عملکرد هوش مصنوعی جذب می‌شوند و راه‌هایی برای مبارزه یا همکاری با آن را جستجو می‌کنند. برخی  از آن‌ها از قبل این کار را انجام داده‌اند. باید قدردان باشیم که به چالش کشیده می شویم و مجبوریم از عادات و فرضیات پیشین خود فاصله بگیریم . آنچه بیشترمن را درحوزه هوش مصنوعی نگران می کند مسائل  اجتماعی و اخلاقی آن است. امیدوارم هنرمندان بزرگی وجود داشته باشند تا به ما کمک کنند تا این واقعیت جدید را تصور کرده و با آن کار کنیم. در مورد اینکه آیا می‌تواند خلاق یا قابل مقایسه باشد، در اندیشه ای دایره‌ای گیر می‌افتم. هنر به معنایی است که به آن اختصاص می‌دهیم. می‌تواند یک انگیزه باشد، اما اساساً همیشه بخشی از یک گفتگو است. هنرمندان هم هوش مصنوعی را به داخل اتاق های کار خود راه داده اند و بسیاری از اختراعات (و انگیزه‌ها) هوش مصنوعی در آثار ارزشمند خود استفاده می‌کنند.

هوش مصنوعی ظرفیت فوق‌العاده‌ای برای تجزیه و تحلیل دارد

موشه سفدی، استاد معماری و شهرساز ی و چهره مطرح طراحی و معماری جهان معتقد است: از دهه 1970 هوش مصنوعی را دنبال می‌کنم، زمانی که ماروین مینسکی (یکی از پیشگامان هوش مصنوعی) را می شناختم. اما هوش مصنوعی محصول یک ظرفیت محاسباتی خارق العاده است. الگوریتمی که کاملاً با آنچه مینسکی در زمان شروع کار روی آن تصور می کرد متفاوت است. برای او، هوش مصنوعی علم ساخت ماشین‌هایی بود که به اندازه انسان‌ها باهوش باشند و توانایی استدلال انسانی را داشته باشند. به نظرم هوش مصنوعی ظرفیت فوق‌العاده‌ای برای تجزیه و تحلیل دارد، اما هنوز کارهایی را که ما معماران، هنگام طراحی در ذهن خود انجام می‌دهیم، انجام نمی‌دهد. به عنوان یک معمار، فکر می کنم هوش مصنوعی می تواند زندگی ما را تغییر دهد. اگر سؤالات درستی بپرسیم، هوش مصنوعی به ما پاسخ های قابل توجهی خواهد داد. می‌توانم از هوش مصنوعی بپرسم که من طرح ساختمانی را دارم که قراراست دراین قسمت ساخته شود و برای طراحی دقیق الگوی آفتاب و سایه و جهت نصب پنجره ها نیاز به راهنمایی دارم و هوش مصنوعی می تواند پاسخ مفیدی به ما بدهد. ما می‌توانیم طرح‌های خود را کامل کنیم یا بر اساس پاسخ آنها هوش مصنوعی آن را ارتقا دهیم . اما من فکر نمی‌کنم که پاسخ کامل به ما را بدهد. برای مثال، اگر از هوش مصنوعی بخواهیم باغی با جاهای رازآلود، فضاهای خالی و قسمت های کاشت برای تمام فصول ایجاد کند، این کار را به خوبی انجام می دهد اما اگر بخواهیم باغی را به شکلی پیشنهاد دهد که جادویی باشد و ما را خوشحال کند، مطمئن نیستم که بتواند این کار را انجام دهد. من اصلا از هوش مصنوعی نمی ترسم. من شیفته آن هستم. هوش مصنوعی می‌تواند طرح های گرافیکی با زیبایی فوق‌العاده ایجاد کند، اما این موضوع ما را به این پرسش  سوق می دهد که هنر چیست؟ هنر عنصری معنوی و عاطفی دارد. وقتی به تابلوی گرنیکا اثر پیکاسو نگاه می‌کنیم، باعث می‌شود به ظلم انسان‌ها نسبت به همنوع فکر کنیم یا وقتی نقاشی  کلود مونه را می بینیم، وحدت با طبیعت را احساس می‌کنیم اما با دیدن اثر هنری هوش مصنوعی، احساسی برانگیخته نمی شود و از این منظر نمی توانیم آن را هنر بنامیم. هنوز هوش مصنوعی نمی تواند کارهای خلاقانه ای را که ما بلدیم انجام دهد. می توانم ببینم که یک قطعه موسیقی می سازد، اما فکر نمی کنم بتواند آخرین سونات های بتهوون را به تنهایی خلق کند. هوش مصنوعی می‌تواند چیزی را که قبلاً ایجاد شده است تقلید کند و آن را در قالب دیگری اجرا سازد، اما کاری اصیل و خلاقانه نیست. زمانی که شرکت ما فرودگاه جواهر در چانگی سنگاپور را طراحی کرد، ایده ما این بود که مغازه های خرده فروشی، امکانات فرودگاهی و یک جاذبه داشته باشیم. این ایده که این جاذبه باید یک باغ جادویی باشد از من نشأت گرفت. نمی‌دانم آیا هوش مصنوعی می‌توانست همین ایده را داشته باشد. من اینطور فکر نمی کنم، اما چه کسی می داند؟ این یک آزمون جالبی برای سنجش هوش مصنوعی خواهد بود. نمی‌دانم رویای هوش مصنوعی ماروین مینسکی قابل دستیابی است یا نه، فرض وی این بود که هوش مصنوعی به آگاهی و استقلال افکار کمک می کند. از برخی جهت ها، نامگذاری هوش مصنوعی اشتباه  است. شاید ظرفیت آن را دست کم می‌گیرم، اما درجایگاه یک مبتدی نسبت به هوش مصنوعی چون معمار هستم نه ریاضی‌دان، تصورم این است مفهوم هوش، استقلال و هوشیاری خاصی را می طلبد که در هوش مصنوعی نیست.