بر مدار توهم!

پدرام کمالی/ خبر کوتاه بود. خورشید حکومت خاندان اسد پس از نیم قرن (53 سال) غروب کرد. در مورد دلایل سقوط یک هفته­ای حکومت بشار اسد در سوریه می­توان دلایل متعددی را به بحث گذاشت. اما فارغ از دلایل افول خاندان اسد در سوریه، توهم بغرنجی است که متأسفانه تحلیلگران و مفسران سیاسی داخلی از آن رنج می­برند. توهماتی که بنظر می­رسد در سیاستگذاری­ها نیز مورد توجه قرار می­گیرند.

شب قبل از سقوط بشار اسد در سوریه و تسلط معارضین مسلح بر امور این کشور، جواد لاریجانی به عنوان یکی از افراد دارای نقش در تصمیم­گیری­های حاکمیتی و به عنوان کسی که در قامت دیپلمات در وزارت خارجه سابقه فعالیت دارد، با حضور در شبکه خبر با ارائه تحلیل خود معتقد بود بشار اسد به راحتی در سوریه سقوط نخواهد کرد!

متأسفانه ارائه چنین تحلیل­هایی از سوی برخی چهره­های حاکمیتی مسبوق به سابقه است. سال 2003 و همزمان با حمله ائتلاف بین­المللی به رهبری ایالات متحده آمریکا و بریتانیا علیه عراق، افرادی نظیر محسن رضایی و حسن عباسی با حضور در صداوسیما سقوط صدام را غیرممکن می­خواندند و معتقد بودند دیکتاتور عراق می­تواند آمریکا و متحدانش را زمینگیر کند.

اگرچه این پیش­فرض که هر تحلیلی درست نیست و حتی معروفترین تحلیلگران نیز ممکن است دچار اشتباه شوند، امری غیرقابل انکار است اما مشکل اساسی تفسیرهای امثال علی لاریجانی­ها، محسن رضائی­ها و حسن عباسی­ها نه نادرست بودن آن که مرجعیت داشتن این افراد در تصمیم­گیری­های سیاسی است. مشکلی که امروز بسیاری از تصمیم گیران کشور از آن رنج می­برند تحلیل بر مدار توهمات شخصی و بعضاً ایدئولوژیک است. امثال این مفسران نه بر اساس واقعیت­های موجود که بر حسب آنچه دوست دارند رخ دهد، تحلیل می­کنند.

در تحلیل هر امر سیاسی و اجتماعی، استماع نظر مخالفین و سپس ارائه تحلیل نهایی راهکار قطعی است. متاسفانه صدا و سیمای ایران و مفسرانی همچون علی لاریجانی­ به دلیل اینکه اساساً قادر به تحمل تفاسیری که خلاف تئوری­های مورد علاقه­شان باشد، نیستند، بجای محوریت یافتن عقلانیت در تصمیم­ها، بر مدار توهم تحلیل می­کنند.