تمرکز زدایی از تهران جایگزین طرح انتقال پایتخت شود

·  محمد سعید ایزدی، معاون وزارت راه و شهرسازی در دولت روحانی: در بسیاری از کشورهای اروپایی نیز برای حل مشکلات پایتخت­های این کشورها بجای انتقال یا جابجایی پایتخت به سمت تمرکززدایی حرکت کرده­اند. در کشورهای اروپایی مشاغل و ازدحام جمعیت به شکل متوازن در سطح این کشورها توزیع شده است.

· اگر در دیگر مراکز علمی و ورزشی و … کشور جذابیت ایجاد کنیم، افراد برای حضور در پایتخت تمایل کمتری نشان خواهند داد. ایجاد جذابیت و تقویت مراکز علمی، ورزشی، فرهنگی و هنری در شهرهای دیگر ایران به مراتب از انتقال و جابجایی پایتخت آسانتر و شدنی­تر است.

·    تردیدی نیست که سیاست دولت چهاردهم در بحث توسعه شهرهای دریامحور امری درست است. اصولا سیاست توسعه دریا محور، سیاست درستی است اما این سیاست نمیتواند پاسخگوی چالش­های پایتخت باشد.

 پدرام کمالی/ بحث انتقال پایتخت از تهران به دیگر نقاط کشور، یکی از موضوعات چالشی است که هر چند وقت یکبار تمام ذهن مدیران، نخبگان و رسانه­ها را به خود مشغول می­سازد. بحث انتقال پایتخت در دوره­های مختلف مطرح بوده که شایع­ترین آن بحث انتقال پایتخت در زمان دولت محمود احمدی­نژاد بود که آن هم در نهایت بی­نتیجه ماند. دولت چهاردهم نیز حداقل در کلام پیرامون بحث انتقال پایتخت مسائلی را مطرح کرده است که البته طبق گفته اعضای دولت چهاردهم، هنوز برنامه قطعی و جدی برای انتقال پایتخت وجود نداشته و تنها در حد یک ایده باقی مانده است. در برخی موارد نیز صحبت از انتقال پایتخت از تهران به سواحل مکران نیز طرح شده است. آیا اساساً امکان انتقال پایتخت وجود دارد؟ چه موانعی بر سر راه انتقال پایتخت از تهران به شهرهای دیگر قرار گرفته است؟ اینها سوالاتی بود که بشارت نو در گفتگو با محمد سعید ایزدی، معاون وزارت راه و شهرسازی در دولت روحانی در صدد پاسخ به آن برآمد.

ایزدی دارای دکترای معماری با گرایش مرمت شهری از دانشگاه نیوکاسل انگلستان است. وی هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان است و سابقه تدریس به عنوان استاد مدعو در دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد، دانشگاه هنر و معماری سهند تبریز، دانشگاه گیلان، رشت، دانشگاه آزاد واحدهای تهران مرکز، تبریز، قزوین و همدان را نیز در کارنامه خود دارد. در ادامه مشروح گفتگو با وی را می­خوانید.

دوره هاشمی و احمدی­نژاد هم بحث انتقال پایتخت مطرح شد

ایزدی با بیان اینکه بحث انتقال پایتخت، بحث جدیدی نیست و در دوره ریاست جمهوری مرحوم آیت­الله هاشمی رفسنجانی و دولت محمود احمدی­نژاد نیز این مسئله مطرح بوده است، اظهار داشت: در بسیاری از کشورهای اروپایی نیز برای حل مشکلات پایتخت­های این کشورها بجای انتقال یا جابجایی پایتخت به سمت تمرکززدایی حرکت کرده­اند. در کشورهای اروپایی مشاغل و ازدحام جمعیت به شکل متوازن در سطح این کشورها توزیع شده است.

مدیرکل دفتر مطالعات و طراحی وزارت مسکن و شهرسازی در دولت اصلاحات افزود: برای حل معضلات و مشکلات تهران باید به سمت تمرکززدایی از پایتخت حرکت کرد. تمام مراکز قدرت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در تهران تعبیه شده است. بنابراین براحتی نمی­توان در بحث انتقال پایتخت عجولانه تصمیم گرفت.

معاون سابق وزارت راه و شهرسازی با انتقاد از طرح فروش دارایی­های دولت برای انتقال پایتخت، خاطرنشان کرد: باید به سمت ساماندهی پایتخت حرکت کرد. شورایی با نام شورای ساماندهی پایتخت وجود دارد که می­توان با کمک آن مشکلات تهران را مدیریت نمود. در دوران مسئولیتم در وزارت راه و شهرسازی سندی را در حوزه­های مختلف همچون محیط زیست، ترافیک، توزیع عادلانه جمعیت و.. با کمک جمعی از نخبگان برای حل مشکلات پایتخت آماده کردیم و کارگروه­هایی را تشکیل دادیم. باید مجدداً این کارگروه­ها تشکیل شود تا بتوان به مشکلات تهران رسیدگی کرد.

استفاده از تجارب کشورهای دنیا در بحث ساماندهی پایتخت

استاد مدعو دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه بدون در نظر گرفتن پشتوانه های فرهنگی و اجتماعی نمی­توان به جابجایی و انتقال پایتخت فکر کرد، اظهار داشت: در بحث ساماندهی و تمرکززدایی از پایتخت باید به تجارب دنیا توجه کنیم. به عنوان مثال در انگلستان بر خلاف ایران که تمام مراکز ورزشی در تهران تجمیع شده است، امکانات ورزشی در سراسر انگلیس توزیع شده و در شهرهای منچستر، نیوکاسل و… نیز همانند لندن باشگاه­های ورزشی بزرگ و ورزشگاه­های پیشرفته و با کیفیت وجود دارد. در بحث دانشگاه­ها نیز این مسئله صادق است. اگر به سمت تقویت مراکز دانشگاهی در دیگر نقاط کشور برویم، می­توانیم یکی از معضلات تهران را مدیریت کنیم. اگر در دیگر مراکز علمی و ورزشی و … کشور جذابیت ایجاد کنیم، افراد برای حضور در پایتخت تمایل کمتری نشان خواهند داد. ایجاد جذابیت و تقویت مراکز علمی، ورزشی، فرهنگی و هنری در شهرهای دیگر ایران به مراتب از انتقال و جابجایی پایتخت آسانتر و شدنی­تر است.

عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان در پایان با بیان اینکه هرکار عجولانه ای بدون کار کارشناسی منجر به تعمیق بحران در تهران خواهد شد، خاطرنشان کرد: تردیدی نیست که سیاست دولت چهاردهم در بحث توسعه شهرهای دریامحور امری درست است. پیش از انقلاب نیز سندی تهیه شد که بر توسعه سواحل مکران توجه ویژه داشته است که متاسفانه در دهه­های گذشته این مناطق مورد غفلت قرار گرفته است. اصولا سیاست توسعه دریا محور، سیاست درستی است اما این سیاست نمیتواند پاسخگوی چالش­های پایتخت باشد.