جشن عاطفه‌ها؛ آیین مهرورزی برای ساختن آینده‌ای روشن

«بشارت نو» از پویشی ملی برای حمایت از دانش‌آموزان نیازمند در آستانه‌ی سال تحصیلی گزارش می دهد:
زهرا زارع/در آستانه‌ی مهر، زمانی که صدای زنگ مدرسه نوید آغاز فصل تازه‌ای از تلاش و یادگیری را می‌دهد، جشن عاطفه‌ها چونان آیینی از مهر و همدلی، در سراسر کشور برگزار می‌شود تا هیچ دانش‌آموزی به دلیل فقر، از تحصیل بازنماند. این جشن، که به همت کمیته امداد امام خمینی (ره) و با مشارکت گسترده‌ی مردم، نهادهای آموزشی و مراکز نیکوکاری برگزار می‌شود، نه‌تنها به تأمین نیازهای تحصیلی دانش‌آموزان بی‌بضاعت می‌پردازد، بلکه فرهنگ احسان و انفاق را در جامعه نهادینه می‌سازد.
در سال جاری، جشن عاطفه‌ها از ۱۵ مرداد تا ۱۵ مهر ماه در سه مرحله اجرا می شود : نخست در معابر شهری، سپس در مصلاهای نماز جمعه، و در نهایت در مدارس سراسر کشور. این گستردگی در ارا، نشان‌دهنده‌ی اهمیت این پویش ملی در ساختن آینده‌ای روشن برای کودکان محروم است.
اما آنچه این جشن را از یک رویداد خیریه صرف فراتر می‌برد، تأثیرات اجتماعی و فرهنگی آن است. حبیب‌اله آسوده، معاون توسعه مشارکت‌های مردمی کمیته امداد،در این خصوص تأکید داردکه: «جشن عاطفه‌ها تنها یک پویش خیریه نیست؛ بلکه بستری فرهنگی برای ترویج روحیه‌ی همدلی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی است». این نگاه، نشان می‌دهد که هدف اصلی این جشن، نه فقط تأمین کیف و کفش و لوازم‌التحریر، بلکه ساختن جامعه‌ای است که در آن هیچ‌کس نسبت به دیگری بی‌تفاوت نباشد.

در همین راستا، سیدحسن نعمتی، مدیرکل کمیته امداد همدان، نیز معتقد است که «این رخداد نمادی از توسعه فرهنگ احسان و نیکوکاری است. کمک به دیگران هم به لحاظ انسانی و هم دینی، بر اساس آموزه‌های قرآن و احادیث، یکی از مسائل مهم و حائز توجه است». این سخن، نشان می‌دهد که جشن عاطفه‌ها نه‌تنها بر پایه‌ی اصول انسانی، بلکه بر اساس ارزش‌های دینی و فرهنگی جامعه ایرانی بنا شده است؛ ارزش‌هایی که همواره بر همدلی، انفاق و یاری‌رسانی به نیازمندان تأکید داشته‌اند.
در استان اصفهان، علی اخلاقی، معاون کمیته امداد، با اشاره به مشارکت گسترده‌ی مردم و خیرین، گفته است: «تأمین بسته‌های تحصیلی تنها یک کمک مادی نیست، بلکه پیامی از محبت و امید است که دانش‌آموزان را برای ساخت آینده‌ای روشن دلگرم می‌کند». این تحلیل، به‌خوبی نشان می‌دهد که کمک‌های مردمی، فراتر از رفع نیازهای اولیه، نقش مهمی در تقویت عزت‌نفس و انگیزه‌ی تحصیلی دانش‌آموزان دارد. کودکانی که با حمایت جامعه وارد مدرسه می‌شوند، نه‌تنها احساس تعلق بیشتری دارند، بلکه با انگیزه‌ی بیشتری برای یادگیری و پیشرفت تلاش می‌کنند.
از منظر جامعه‌شناختی نیز، جشن عاطفه‌ها بستری برای آموزش غیرمستقیم مفاهیم اخلاقی به نسل جدید است. دانش‌آموزانی که در این جشن مشارکت می‌کنند، نه‌تنها دریافت‌کننده‌ی کمک هستند، بلکه با مفهوم انفاق، همدلی و مسئولیت اجتماعی آشنا می‌شوند. این تجربه، آن‌ها را به شهروندانی مسئول‌تر و مهربان‌تر در آینده تبدیل می‌کند. همچنین، خانواده‌هایی که در این جشن مشارکت می‌کنند، به فرزندان خود درس عملی نیکوکاری می‌دهند؛ درسی که از هیچ کتابی نمی‌توان آموخت، بلکه باید آن را در عمل تجربه کرد.
معاون توسعه مشارکت‌های مردمی کمیته امداد با اشاره به اینکه تنها دانش‌آموزان تحت پوشش بهره‌مند نمی‌شوند،اذعان داشت: در این پویش فقط دانش‌آموزان تحت حمایت کمیته امداد مدنظر نیستند. با توجه به همکاری نزدیک با آموزش‌وپرورش، دانش‌آموزان نیازمند شناسایی‌شده‌ای که ممکن است تحت پوشش امداد نباشند، نیز از کمک‌ها بهره‌مند می‌شوند.
به گفته وی، تاکنون حدود ۸۰۰ هزار دانش‌آموز تحت حمایت امداد در کشور داریم که سعی می‌شود تا قبل از آغاز سال تحصیلی، اقلام مورد نیازشان تأمین و تحویل داده شود.
در سطح کلان‌تر، این جشن به نهادینه شدن فرهنگ مشارکت اجتماعی کمک می‌کند. مردم از اقشار مختلف، صرف‌نظر از میزان درآمدشان، در کنار هم قرار می‌گیرند تا گرهی از مشکلات دیگران باز کنند. این همبستگی اجتماعی، سرمایه‌ای معنوی برای جامعه است که در مواقع بحران نیز می‌تواند نقش مؤثری ایفا کند. همچنین، برگزاری این جشن در مکان‌های عمومی مانند مدارس، مساجد و پیاده‌روها باعث می‌شود که افراد بیشتری با آن آشنا شوند و ترغیب شوند تا در آن مشارکت کنند. وقتی مردم هدایا و کمک‌ها را در مجامع عمومی می‌بینند، دلشاد می‌شوند و احساس می‌کنند که بخشی از جامعه به فکر آن‌هاست.

در پایان، باید گفت که جشن عاطفه‌ها، آیینی است که مهر را با مهر آغاز می‌کند. در روزگاری که دغدغه‌های اقتصادی بسیاری از خانواده‌ها را درگیر کرده، این پویش چونان نسیمی از امید، دل‌های بسیاری را آرام می‌کند. کودکانی که با چهره‌ای شاد و دلگرم به مدرسه می‌روند، آینده‌سازانی خواهند بود که طعم محبت را چشیده‌اند و آن را در زندگی خود بازتولید خواهند کرد. این جشن، نه‌تنها به تأمین نیازهای تحصیلی می‌پردازد، بلکه فرهنگ احسان، انفاق و مسئولیت‌پذیری را در جامعه نهادینه می‌سازد. باشد که این آیین مهرورزی، هر سال پررنگ‌تر و گسترده‌تر برگزار شود و هیچ کودکی به دلیل نداشتن لوازم‌التحریر، از تحصیل بازنماند.