مطالبات مهجور دانشجویان

اعظم محمودآبادی/ پیشینه جنبش دانشجویی در ایران نشان می‌دهد که این جنبش از ابتدا تلاش کرده تا خود را در صف مردم قرار دهد و در جهت اعاده حقوق مردم چه در مواجهه با رژیم پهلوی و چه در دوران حاکمیت جمهوری اسلامی تلاش کند؛ هر چند در این مسیر با فرازوفرود‌ها و لغزش‌هایی نیز مواجه شده است. اما در پیگیری روند اجرای مطالبات دانشجویی به نظر می رسد این مطالبات مهجور مانده است.
اکنون بیش از نیم قرن است که از مهمترین خاطره به یاد ماندنی جنبش دانشجویی می‌گذرد، خاطره‌ای که با شهادت سه دانشجوی دانشگاه تهران در ۱۶ آذر ۱۳۳۲ و در اعتراض به ورود نیکسون معاون وقت رئیس جمهور آمریکا به ایران رقم خورد.و از آن روز توسط کنفدراسیون دانشجویان ایرانی خارج از کشور به عنوان روز دانشجو نامیده شد که تاکنون نیز به قوت خود باقی است.

من در چه نقطه ای ایستاده ام

علیرضا صفری رئیس بسیج دانشجویی دانشگاه تهران درباره این موضوع که روز دانشجو برای نسل فعلی چه مفهومی دارد می‌گوید: دانشجو هر لحظه باید از خودش بپرسد من در چه نقطه‌ای ایستاده‌ام، چه چیزی را مطالبه می‌کنم و چه چیزی را در افق پیشروی خود می‌بینم.

نسل جدید دغدغه مند هستند

در همین زمینه زهرا عالی‌حسینی مسئول واحد خواهران انجمن اسلامی مستقل دانشگاه علامه طباطبایی می‌گوید: در ابتدا باید مشخص کنیم کدام نسل جدید مدنظر است. ما در سطح دانشگاه‌ها می‌بینیم که نسل جدید واقعاً نسل دغدغه‌مندی هستند اما شاید سطح دغدغه‌ها متفاوت است. برخی از دانشجویان دغدغه دارند و فلسفه روز دانشجو را می‌دانند و در راستای آن فعالیت می‌کنند. کیفیت کارشان متفاوت است. باید بگوییم این نسل متفاوت از نسل قبل کنشگری و مطالبه گری می‌کند و نوع فعالیت اش از نسل گذشته چه قبل از انقلاب چه دهه‌های گذشته متفاوت است.

سطح مطالبات متفاوت است
علیرضا مظلومی، دانشجوی پزشکی دانشگاه تهران، تعریف متفاوتی از جنبش دانشجویی دارد. وی معتقد است باید بدانیم که دغدغه ها و مطالبات امروز با 70 سال قبل متفاوت است. مثلا ما در دهه 60 با عراق در جنگ بودیم اما امروز مراودات تجاری داریم. بنابراین باید به این باور برسیم که برخی از مطالبات دانشجویان با اینکه خارج از دایره ی آرمان‌گرایانه دیده می شود اما در اصل موافق آرمان های استکبار ستیزی است . چراکه روح هر مطالبه ای برای رشد و پیشرفت ایران، استقلال طلبی و بی نیازی از کشورهای دیگر است.
مظلومی ادامه می دهد: سالهاست دانشجویان زیادی دغدغه های رشد و توسعه کشور به ویژه چالش های اقتصادی را در روز دانشجو و البته در ضیافتی که دانشگاه ها برای رئیس دولت و وزیران مختلف تدارک می‌بیند،بیان می کنند اما شواهد و مهاجرت تعداد زیادی از دانشجویان نشان می دهد. اجرای این مطالبات و البته سرعت تحقق آن یا در توان دولت‌ها نیست و یا تمایلی برای رفع آن وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه جنبش های دانشجویی باید به جایگاه اصلی خود برای رفع مشکلات دست‌یابند می گوید: یکی از ایرادات فعالیت‌های سابق غفلت از وجه صنفی بود که به باورم در این سرفصل جدید و با عطف نظر به چالش ها و مشکلات درونی دانشگاه این وجه نیاز به بارور شدن دارد، و دانشجویان حول آن گرد آیند و سامان یابند.
وی ادامه می دهد: اگر آرمان داری دانشجویی با چاشنی زودخواهی توام شود نیازمند آن است که در پرتو انتقال تجربه و امتزاج با آن پخته شود و گرنه ممکن است نیش تاریخی خود را واژگونه به انجام رساند.
این دانشجو اضافه کرد: ‎از این رو به تجربه باور دارم که بلندپروازی و زودخواهی اگر با توان تاریخی عمومی و وجه تحلیلی زبده ها و کارکشته ها شکاف زیاد داشته باشد باید به تجدیدنظر در آن نشست. ‎اما ناگفته پیداست که به دلایل بسیار و نیز فقدان نیروهای سیاسی سازمان یافته قدرتمند و احزاب آزاد طی سالیان گذشته دانشگاه به مثابه یکی از منابع اصلی تولید کنش اعتراض مدنی هنوز نقش تاریخی خود را ایفا می کند و توانسته در فقدان نهادهای مدنی و احزاب سیاسی این نقیصه جامعه مدنی را به درستی با کارکرد روشنگرانه اش پر کند.

دانشگاه و دانشجو نباید به باشگاه احزاب سیاسی تبدیل شود
امسال رئیس جمهور در ویژه برنامه روز دانشجو به دانشگاه شهید بهشتی رفت. در این دیدار دانشجویان از طیف‌های مختلف فکری به بیان نظراتشان پرداختند و برخی نیز به صراحت از رئیس‌جمهور انتقاد کردند.

آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی با بیان اینکه دانشگاه تحول آفرین است، می گوید: دانشگاه و دانشجو نباید به باشگاه احزاب سیاسی و پیاده‌نظام سیاسیون تبدیل شود. هرچند هر سال در سالگشت 16 آذر مسئولان سخنان زیادی پیرامون توجه به مطالبات دانشجویان که بیشتر حول مردم گرایی و البته بر اساس نیازمندی های جامعه احصا شده است بیان می شود،اما گره های اقتصادی دولت که هر سال کورتر از سال قبل می شود،نشان می دهد یک جای کار در وعده های 16 آذر می لنگد.🔴 منتشر شده در شماره 3243 روزنامه بشارت نو مورخ 1402/09/18