آتش در دل جنگل های هیرکانی زبانه می کشد

شدت گرفتن و سختی کنار حریق به دلیل وزش باد گرم و نباریدن باران
آتش‌سوزی جنگل‌های هیرکانی در منطقه‌ی الیت چالوس از نیمه‌شب آغاز شد و با وزش باد شدت گرفت. صبح همان روز، دود غلیظ از چند نقطه برخاست و وضعیت به ستاد مدیریت بحران کشور گزارش شد. جلسه‌ای فوق‌العاده با حضور رئیس سازمان مدیریت بحران، استاندار مازندران و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در روستای الیت تشکیل شد. نیروهای بومی و مردمی از همان ساعات نخست حاضر شدند، اما وزش باد شعله‌ها را دوباره جان می‌داد. آتش‌نشانان با کوله‌های آب و ابزارهای دستی به سمت بخش‌های صعب‌العبور رفتند و گروهی دیگر از مردم با بطری‌های آب و بیل به خطوط آتش دویدند. ارتش و سپاه عملیات هوایی را آغاز کردند و هواپیماهای آب‌پاش چندین بار آب و مواد بازدارنده رها کردند، اما آتش همچنان باقی ماند.
به گزارش مهر؛هادی کیا دلیری، معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان محیط‌زیست، شدت این آتش‌سوزی را بیش از سال‌های گذشته دانست. مناطقی که پیش‌تر شاهد بارش بودند، امسال خشک شده‌اند و حجم بالای لاشبرگ شرایط را برای گسترش آتش مستعد کرده است. برخی کانون‌ها به‌صورت پنهان از نقاط دیگر سر برمی‌آورند و وضعیت را پیچیده‌تر می‌کنند. به دلیل صعب‌العبور بودن منطقه، رسیدن نیروهای زمینی حدود شش ساعت زمان می‌برد و به همین علت عملیات زمینی و هوایی هم‌زمان انجام شد. هواپیماهای ایلوشن چندین بار آب رها کردند. با وجود کاهش نسبی شدت حریق، آتش هنوز کنترل نشده است. او تأکید کرد که برای خاموش شدن طبیعی آتش، بارندگی لازم است و چون چنین بارشی رخ نداده، عملیات انسانی گسترده‌تری ضروری است. همه‌ی ۴۰ نیروی مستقر سازمان محیط‌زیست به محل اعزام شدند، اما حضور در منطقه نیازمند توان جسمانی بالاست و تجمع بیش از حد نیروها مدیریت عملیات را دشوار می‌کند. او افزود که نتیجه دقیق وضعیت باید شب مشخص شود و حتی پس از مهار ظاهری، منطقه باید تا ده روز پایش شود، زیرا امکان شعله‌ور شدن دوباره وجود دارد.
حسین ظفری، سخنگوی مدیریت بحران کشور، گفت با آغاز پاییز و افزایش برگ‌ریزان، همراه با کاهش بارندگی و تداوم گرما، خطر آتش‌سوزی در جنگل‌های شمال شدت گرفته است. از ۲۴ آبان آتش‌سوزی در منطقه الیت مخزن‌آباد چالوس با وزش باد شدت بیشتری یافته است. پس از اعلام وضعیت اضطراری، مدیریت بحران استان با اعزام نیروهای منابع طبیعی و محیط‌زیست عملیات زمینی را آغاز کرد. نقطه اصلی آتش‌سوزی با نخستین آبادی حدود پنج کیلومتر فاصله دارد و شیب بالای ۸۰ درصد و صخره‌ای بودن مسیر سرعت حرکت نیروها را کاهش داده است. مدیرکل مدیریت بحران استان، فرماندار چالوس و فرماندار مرزن‌آباد در محل حادثه حضور دارند و عملیات را هدایت می‌کنند. منطقه به چهار بخش عملیاتی تقسیم شد و نیروهای منابع طبیعی، محیط‌زیست، تیم‌های کوهنوردی و گروه‌های مردمی از چهار جبهه مشغول اطفای حریق شدند. اکنون ۳۵ تیم زمینی با مجموع حدود ۴۰۰ نیرو در منطقه مستقر هستند. شیب زیاد، صخره‌ای بودن محدوده و وجود حجم بالای لاشبرگ‌ها عملیات را به یکی از پیچیده‌ترین اطفای حریق‌های سال‌های اخیر تبدیل کرده است.
با پیشروی آتش و سخت‌تر شدن وضعیت، تعداد نیروهای عملیاتی افزایش یافت. بیش از ۴۰۰ نیروی مدیریت بحران و داوطلب مردمی از استان‌های دیگر به منطقه رسیدند. اتوبوس‌ها یکی پس از دیگری در اردوگاه بحران توقف کردند و نیروها با کوله‌های کوچک و لباس‌های کار پیاده شدند. دود به حدی غلیظ بود که حتی آفتاب ظهر نیز نتوانست آن را کنار بزند. آتش‌نشانان هر چند متر یک‌بار مجبور بودند ماسک‌های خود را تنظیم کنند. صدای خش‌خش برگ‌ها و فرو ریختن تنه‌های نیم‌سوخته سکوت کوهستان را پر کرده بود. در ستاد بحران، تیم‌های تخصصی نقشه‌خوانی و تحلیل مسیر آتش مدام وضعیت را بررسی می‌کردند. وزش باد لحظه‌ای متوقف و دوباره آغاز می‌شد و عملیات را غیرقابل پیش‌بینی می‌کرد. اولویت نخست حفاظت از روستاهای پایین‌دست و جلوگیری از رسیدن شعله‌ها به باغ‌ها و خانه‌های مردم بود.

شینا انصاری، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست، ضمن تشکر از فعالان محیط‌زیست، مردم محلی، محیط‌بانان و جنگلبانان، تأکید کرد که این نیروها تمام‌قد پای کار بودند. او افزود که سازمان حفاظت محیط‌زیست گزارشی برای دولت ارائه کرده تا امکانات و تجهیزات لازم برای مقابله با حریق تقویت شود. رایزنی‌های متعددی نیز انجام گرفته، به‌ویژه از سوی استاندار به عنوان رئیس مدیریت بحران استان با وزارت دفاع و وزارت کشور، تا همه امکانات داخلی برای اطفای حریق تجمیع شود. او با اشاره به کمک‌های بین‌المللی گفت: با پیگیری وزارت امور خارجه، دولت ترکیه دو هواپیمای تخصصی اطفای حریق، یک هلی‌کوپتر و هشت نیرو اعزام کرده است و امکان دریافت کمک از روسیه نیز وجود دارد. او خاطرنشان کرد که با توجه به تشدید خشکسالی‌ها و استمرار کم‌بارشی‌ها، نیاز مبرم داریم که یگان ویژه‌ای ذیل ستاد مدیریت بحران برای اطفای حریق جنگل‌ها تشکیل شود تا واکنش سریع و به‌هنگام داشته باشیم.
جنگل‌های هیرکانی بار دیگر قربانی آتش شدند؛ اما این بار در الیت چالوس، مردم و نیروهای امدادی شانه‌به‌شانه ایستادند تا نگذارند شعله‌ها ردی عمیق‌تر بر این میراث کهن بگذارند. با وجود کاهش نسبی شعله‌ها در برخی نقاط، کنترل کامل حریق هنوز محقق نشده است. نیروهای زمینی و هوایی با بیش از ۴۰۰ نفر از نیروهای امدادی، داوطلب و تخصصی در سخت‌ترین شرایط صعب‌العبور منطقه مشغول عملیات مهار هستند. تمرکز اصلی بر حفاظت از روستاها، باغ‌ها و خانه‌های پایین‌دست است. کارشناسان هشدار می‌دهند که بدون بارندگی کافی، آتش ممکن است دوباره شعله‌ور شود و نیاز به پایش مستمر و اقدامات گسترده انسانی در روزهای آینده وجود دارد. تلاش همه نیروها و مشارکت مردمی نشان از همبستگی و حساسیت بالای جامعه در حفاظت از میراث طبیعی شمال کشور دارد.