جنگی که عدالت را به محاصره کشید

زهرا زارع

از سکوت سازمان‌ها تا تحریف رسانه‌ها، از بی‌وفایی سیاسی تا خاموشی وجدان جهانی؛ جنگ اسرائیل نه فقط جان‌ها، که حقیقت و انسانیت را نیز قربانی کرد.
در جهانی که واژه‌ها گاه از بیان حقیقت ناتوان‌اند، جنگ اسرائیل بار دیگر پرده از واقعیتی تلخ برداشت: بی‌عدالتی‌هایی که نه تنها در میدان نبرد، بلکه در سکوت جهانیان، در روایت‌های تحریف‌شده و در اشک‌های بی‌صدا جاری‌اند.
بی‌عدالتی ساختاری در سیاست بین‌الملل
در این جنگ، بسیاری از سیاست‌مداران با لبخندهای دیپلماتیک، از کنار رنج مردم عبور کردند. حمایت‌های بی‌قید و شرط برخی قدرت‌ها از اسرائیل، بی‌اعتنا به تلفات غیرنظامیان، نشان داد که عدالت در عرصه‌ی بین‌الملل اغلب قربانی منافع ژئوپلیتیک می‌شود. قطعنامه‌هایی که وتو شدند، بیانیه‌هایی که هرگز به اقدام عملی نرسیدند، و میانجی‌گری‌هایی که بیشتر شبیه نمایش بودند تا تلاشی واقعی برای صلح.
بی‌عدالتی آنجاست که خون کودکان، کمتر از نفت و قراردادهای نظامی ارزش دارد.
تحریف حقیقت در رسانه‌ها
رسانه‌های جهانی، به‌ویژه در غرب، بار دیگر نشان دادند که چگونه می‌توان با انتخاب واژه‌ها، قربانی را به مهاجم تبدیل کرد. واژه‌هایی چون «درگیری»، «تنش» یا «پاسخ دفاعی» جایگزین «اشغال»، «حمله» و «کشتار» شدند. تصاویر کودکان زخمی، خانه‌های ویران‌شده و مادران گریان یا سانسور شدند یا در حاشیه قرار گرفتند.
تحریف حقیقت آنجاست که روایت‌ها، به‌جای بازتاب واقعیت، ابزار سیاست می‌شوند.
نقض آشکار کرامت انسانی در حقوق بشر
سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشر، با وجود گزارش‌های متعدد از نقض حقوق غیرنظامیان، اغلب با بیانیه‌هایی خنثی و محتاطانه واکنش نشان دادند. در حالی که قوانین بین‌المللی به‌وضوح حمله به مناطق مسکونی، بیمارستان‌ها و مدارس را ممنوع کرده است، بسیاری از این موارد در جنگ اخیر رخ داد—بی‌آنکه واکنش قاطع یا پیگیری جدی صورت گیرد.
نقض کرامت انسانی آنجاست که قانون هست، اما اجرا نیست.
خفه‌سازی زندگی در اقتصاد و محاصره
مردم غزه سال‌هاست در محاصره‌ای اقتصادی زندگی می‌کنند که دسترسی به دارو، غذا، آب و برق را محدود کرده است. در جنگ اخیر، این محاصره شدیدتر شد؛ بیمارستان‌ها بدون برق، نوزادان بدون اکسیژن و خانواده‌ها بدون غذا ماندند. در حالی که کمک‌های بشردوستانه در مرزها متوقف شدند، بازارهای تسلیحاتی رونق گرفتند.
خفه‌سازی زندگی آنجاست که زنده‌ماندن، به چالش روزانه تبدیل می‌شود.
قتل رؤیاها در آموزش و آینده‌ی کودکان
مدارس و دانشگاه‌ها در مناطق فلسطینی بارها هدف حمله قرار گرفتند یا تعطیل شدند. کودکان به‌جای یادگیری، با صدای انفجار بزرگ می‌شوند. آینده‌ای که باید با کتاب و قلم ساخته شود، با ترس و آوار شکل می‌گیرد؛ نسلی که نه خاطره‌ای از کودکی دارد، نه امیدی به فردا.
قتل رؤیاها آنجاست که کودکی، با جنگ تعریف می‌شود.
بی‌وفایی سیاسی در جهان اسلام
در حالی که مردم فلسطین چشم‌انتظار حمایت کشورهای اسلامی بودند، بسیاری از دولت‌ها با بی‌تفاوتی یا ملاحظات سیاسی سکوت کردند. برخی حتی روابط دیپلماتیک خود با اسرائیل را گسترش دادند، بی‌آنکه به خون‌های ریخته‌شده توجه کنند.
بی‌وفایی سیاسی آنجاست که برادری، قربانی مصلحت می‌شود.
خاموش‌سازی صدای مظلوم در تکنولوژی
شبکه‌های اجتماعی، که باید صدای بی‌صدایان باشند، بارها پست‌های مربوط به جنایات جنگی را حذف یا محدود کردند. الگوریتم‌هایی که به‌جای حقیقت، منافع شرکت‌ها را اولویت می‌دهند، باعث شدند روایت‌های فلسطینی کمتر دیده شوند و صدای قربانیان در میان فیلترها گم شود.
خاموش‌سازی صدای مظلوم آنجاست که تکنولوژی، به ابزار سرکوب تبدیل می‌شود.
خاموش شدن وجدان جمعی در انسانیت جهانی
شاید تلخ‌ترین بخش ماجرا، عادی‌شدن درد باشد. جهانی که به دیدن تصاویر کودکان زخمی، مادران گریان و خانه‌های ویران‌شده عادت کرده، دیگر واکنش نشان نمی‌دهد. انسانیت، در برابر تکرار رنج، بی‌حس شده است.
خاموش شدن وجدان جمعی آنجاست که درد، دیگر درد نیست، بلکه فقط تصویری دیگر در صفحه‌ی خبرهاست.
صدای بی‌عدالتی‌ها را باید نوشت، باید فریاد زد
این گزارش نه فقط یک تحلیل سیاسی، بلکه یک فریاد انسانی‌ست؛ فریادی علیه بی‌عدالتی‌هایی که در هر گوشه‌ی این جنگ دیده می‌شوند. از سیاست‌مداران تا رسانه‌ها، از سازمان‌های جهانی تا شبکه‌های اجتماعی، همه در شکل‌گیری این بی‌عدالتی نقش دارند.
اما هنوز امید هست؛ هنوز قلم‌هایی هستند که حقیقت را می‌نویسند، صداهایی که سکوت را می‌شکنند، و نگاه‌هایی که از پشت آوار، آینده‌ای روشن را می‌بینند.