شایعات افزایش قیمت بنزین روی دور تند

وعده های انتخاباتی پزشکیان در مورد افزایش نرخ بنزین چه بود؟
پیمان جهانیان/ یکی از دغدغه های همیشگی پزشکیان افزایش قیمت بنزین بوده است. رئیس دولت چهاردهم، در دوران تبلیغات انتخاباتی تأکید کرده بود که «افزایش قیمت بنزین بدون کارشناسی و گفت‌و‌گو با مردم نباید انجام شود». او در آن زمان با اشاره به عدالت در پرداخت یارانه‌ها گفته بود: «نمی‌شود یارانه را به پولدار‌ها بدهیم و هزینه گرانی را از جیب بقیه برداریم. باید راه‌حلی پیدا کنیم تا سهم همه داده شود.»
از سوی دیگر در حالیکه بارها خبر افزایش نرخ سوخت اعلام شده و حتی اخیرا نیز وزیر نفت اعلام کرده است فعلا برنامه ای برای تغییر نرخ سهمیه ای بنزین وجود ندارد؛ اما موضوع افزایش قیمت بنزین بار دیگر به یکی از داغ ترین مباحث اقتصادی کشور تبدیل شده است. یکی از نمایندگان مجلس هم اعلام کرد کسی حاضر نیست مسئولیت افزایش نرخ ارز و سوخت را بپذیرد. آخرین مصوبه این موضوع در سال ۹۸ نیز توسط سران قوا انجام شد. اما باز هم بازار شایعات داغ است و نگرانی ها نیز اجتناب ناپذیر
آخرین بار آبان ماه سال ۹۸ بود که دولت نرخ بنزین را دو نرخی کرد؛ ۱۵۰۰ تومان برای سهمیه‌ای و ۳۰۰۰ تومان برای آزاد. تصمیمی که از ۲۴ آبان همان سال اجرایی شد و رشد ۵۰ تا ۲۰۰ درصدی قیمت را به دنبال داشت.
اکنون، پس از گذشت شش سال، خبرهای تازه‌ای از تغییر دوباره قیمت این حامل انرژی به گوش می‌رسد. در تازه‌ترین اظهارنظر، حسین صمصامی، نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، اعلام کرده است که طرح بنزین سه‌نرخی با قیمت‌های ۱۵۰۰، ۳۰۰۰ و ۵۰۰۰ تومانی به تصویب رسیده است.
این سخنان هم‌زمان با اظهارات اخیر محمدجعفر قائم‌پناه، معاون اجرایی رئیس‌جمهور، مطرح می‌شود؛ اظهاراتی که از برنامه‌ریزی دولت برای تغییر نرخ بنزین حکایت دارد. قائم‌پناه در جمع خبرنگاران گفت: نرخ هر لیتر بنزین برای دولت ۳۴ هزار تومان تمام می‌شود و نرخ سهمیه‌های ۶۰ و ۱۰۰ لیتری تغییر نخواهد کرد. اما وی به طور غیرمستقیم از تعیین نرخ جدید بنزین بالاتر از سهمیه فعلی خبر داد و همچنان بر عدم تغییر نرخ بنزین سهمیه ای تاکید داشت.بر اساس این سخنان از معاون رئیس جمهور، به نظر می‌رسد دولت فعلاً قصدی برای افزایش نرخ بنزین در سهمیه‌های موجود ندارد و تصمیم جدید بیشتر متوجه مصرف مازاد است؛ همان بخشی که نماینده مجلس نرخ آن را ۵۰۰۰ تومان اعلام کرده است.از سوی دیگر، مدتی قبل، طباطبایی معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهور، در گفت‌وگویی تأکید کرده بود: «بنزین باید گران شود؛ اما چگونگی و زمان آن باید به نحوی باشد که جامعه بپذیرد.»

دولت: دروغ نگوئید
معاون ارتباطات دفتر رئیس‌جمهور در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس، نوشت: دروغ نگوئید. هیچ برنامه‌ای برای افزایش چندصددرصدی قیمت بنزین در دستور کار دولت نبوده، حتی در طرح‌های پیشنهادی هم تأکید بر حفظ قیمت فعلی بنزین با سهمیه‌های موجود بوده است.طباطبایی افزود: ضمن آنکه توجه ویژه رئیس جمهور پرهیز از هرگونه تصمیم‌گیری بدون مهیا ساختن زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی است.محسن پاک‌نژاد وزیر نفت پیش‌تر در حاشیه صحن علنی مجلس شورای اسلامی درباره شایعه‌های اخیر پیرامون احتمال افزایش قیمت یا اصلاح سهمیه سوخت اظهار کرد: در هر برنامه‌ای که بخواهد حتی بعد‌ها اجرا شود، موضوع باید مورد بررسی کارشناسی قرار گیرد؛ فعلاً تغییر در میزان سهمیه‌ها و قیمت سهمیه در کارت‌های شخصی مطرح نیست. در مورد سایر بخش‌ها موضوع در حال بررسی است. هر زمان که جمع‌بندی نهایی حاصل شود، بدون شک به اطلاع هموطنان خواهد رسید. وزیر نفت ضمن رد نکردن کلیت بحث‌های کارشناسی در این زمینه گفت: نمی‌خواهم بگویم هیچ بررسی وجود ندارد؛ گروه‌های کارشناسی مختلفی درحال مطالعه و جمع‌بندی نظرات خبرگان فن هستند. این بررسی‌ها با هماهنگی و تعامل میان وزارت نفت، سایر دستگاه‌های دولتی و مجلس شورای اسلامی در حال انجام است.پاک‌نژاد خاطر نشان کرد: تغییر در قیمت یا میزان سهمیه حامل‌های انرژی جزو حوزه تصمیم‌گیری وزارت نفت به تنهایی نیست. مسئولیت ما تولید، تامین و توزیع سوخت است، اما تصمیم‌گیری درباره اصلاح قیمت‌ها یا سهمیه‌ها فراتر از وزارت نفت است و باید در سطح دولت و حتی برخی ارکان حاکمیتی مطرح و تصویب شود تا پس از ابلاغ، امکان اجرا برای وزارت نفت فراهم شود.

میثم ظهوریان، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در خصوص برخی گمانه‌زنی‌ها در خصوص سه نرخی شدن بنزین گفت: آنچه که تصمیم گرفته شده ناظر به تثبیت نرخ اول و دوم هست یعنی نرخ هزار تومان سهمیه و نرخ ۳ هزار تومان سهمیه، تصمیمی که الان مجموعه‌ی دولت گرفته این است که نرخ سوم را از کانال ۳ هزار تومان روی کانال ۵ هزار تومان بیاید. نسبت به بنزین سوپر هم بحث ایده‌ی خصوصی سازی مطرح شده که کلا به بخش خصوصی و به صورت آزاد عرضه شود. اگر ایده‌ی دولت اجرا شود جهش قابل توجهی نزدیک ۴۰ هزار تومان باید برسد.
شایعات افزایش قیمت بنزین روی دور تند
به گفته کارشناسان، اجرای چنین طرحی اثر تورمی محسوسی نخواهد داشت، چراکه افزایش نرخ تنها در سهمیه سوم اعمال می‌شود و جهش قیمتی قابل توجهی در بازار به وجود نمی‌آورد. همچنین انتظار نمی‌رود تغییر رفتار مصرفی خاصی در میان مردم شکل بگیرد و مالکان خودروها، ماهانه ۱۶۰ لیتر
بنزین سهمیه‌ای در اختیار دارند.
در عین حال، برخی تحلیلگران معتقدند دولت با این تصمیم به دنبال شکستن «قبح تثبیت قیمت بنزین» است؛ قبحی که شش سال حفظ شده بود. از سوی دیگر، این اصلاح می‌تواند به‌عنوان گامی کوچک برای جبران بخشی از کسری بودجه و مقدمه‌ای برای تصمیمات بزرگ‌تر در بودجه سال ۱۴۰۵ تعبیر شود. در همین حال، برخی رسانه‌ها از آغاز جمع‌آوری کارت‌های سوخت آزاد در جایگاه‌های بین‌راهی خبر داده‌اند و نوشته اند: جایگاه‌هایی در آزادراه‌های تهران–قم و قم–کاشان به استناد دستور جدید شرکت ملی پخش، کارت‌های آزاد را از مدار خارج کرده‌اند؛ اقدامی که باعث نارضایتی مسافران فاقد کارت شخصی شده است. اکنون باید دید این اقدام، مقدمه اجرای طرح جدید بنزین با نرخ‌های سه‌گانه است یا صرفاً اقدامی موقتی برای مدیریت مصرف. هرچند متصدیان جایگاه‌ها هشدار داده‌اند اگر همه متقاضی استفاده از کارت جایگاه باشند، شارژ کارت‌ها قبل از پایان شبانه‌روز به اتمام می‌رسد و این امر برای سایر هموطنانی که کارت ندارند مشکل‌آفرین خواهد شد و جایگاه نیز امکان پاسخگویی نخواهد داشت.